ابزار هدایت به بالای صفحه

1 - وحدت ملى بسترى براى ریزش فیض‏الهى

از دیدگاه حضرت على‏علیه السلام خداوند در طول ‏تاریخ بشرى هیچ نعمتى را با وجود اختلاف، به قوم و امتى عنایت ننموده است: «و ان الله‏سبحانه لم یعط احدا بفرقة خیرا ممن مضى‏و لاممن بقى؛ خدای سبحان به هیچ کس از کسانی که در گذشته اند، و کسانی که باقی مانده اند از راه تفرقه خیری نرسانده است‏» (خطبه 176 نهج البلاغه). نه تنها اختلاف مانع نزول فیض‏هاى الهى‏مى‏شود حتى باعث‏سلب نعمتهاى موجود نیز مى‏گردد. چنان كه امام على‏علیه السلام با اشاره به ‏سرانجام قوم بنى‏اسرائیل، چنین بیان ‏مى‏كنند كه چگونه با رسوخ تفرقه بین آن‏ها دوستى‏ها و مهربانى‏ها رخت ‏بربست و پراكندگى و اختلاف سبب جنگ آن‏ها علیه ‏یكدیگر گردید و این اختلافات سبب شد كه ‏خداوند، لباس عزت و فراوانى نعمتش را از آنان برگیرد. از نگاه امام على‏علیه السلام وحدت و با هم بودن ‏است كه سبب یارى خداوند مى‏شود چرا كه‏ «یدالله مع الجماعة؛ دست‏خدا با جماعت‏ است».

2 - وحدت ملى و پیروزى در صحنه‏هاى‏مختلف

پیروزى و گسترش اسلام در سالهاى اولیه ‏بعثت نتیجه همبستگى و وحدت مسلمانان ‏بود. این ایمان و اتحاد بود كه آنان را چنان‏ تربیت كرده بود كه فارغ از هر نوع دسته بندى ‏و قوم سالارى، تحت لواى نبوى‏صلى الله علیه وآله، براى‏اعتلاى كلمه «لااله الاالله‏» جانفشانى‏مى‏نمودند و به بركت همین وحدت بود كه ‏خداوند پیروزى‏هاى روز افزون را بر مسلمانان عنایت مى‏داشت. این كه اتحاد باعث پیروزى مى‏شود، یك‏قانون عام و قطعى است؛ به طورى كه اگر درجبهه حق «اختلاف‏» و در جبهه باطل «اتحاد» حاكم باشد، به طور قطع پیروزى از آن اهل‏ باطل خواهد بود، به همین جهت حضرت على‏ علیه السلام خطاب ‏به لشكریان خویش مى‏فرمایند: «والله لاظن‏ان هولاء القوم سیدالون منكم باجتماعهم ‏على باطلهم و تفرقكم عن حقكم؛ به خدا سوگند من گمان دارم که این گروه به زودی (ارتش معاویه) قدرت را از چنگ شما بیرون آورند زیرا که آنان بر باطلشان اتفاق دارند و شما در حق خود تفرقه دارید» (خطبه 25 نهج البلاغه).

3 - وحدت ملى و ماندگارى انقلاب

حضرت على‏ علیه السلام براساس تجربه تاریخى‏ خویش، راز تداوم انقلاب را پرهیز از اختلاف و ایجاد همبستگى و اتحاد ملت دانسته و مى‏فرمایند: «فالزموا كل امر لزمت العزة به‏ شانهم و زاحت الاعداء له عنهم و مدت‏العافیة به علیهم و انقادت النعمة له معهم، و وصلت الكرامة علیه حبلهم من الاجتناب‏للفرقة و للزوم للالفة و التعاض علیها والتواصى‏بها؛ به هر کاری که برایشان عزت آورد، و شر دشمنان را از آنان دور کرد، و بر مدت عافیت و سلامتی آنان افزود و نعمت ها را در اختیارشان گذاشت، و کرامت و بززگواری را به ریسمانشان بست که همان پرهیز از تفرقه، و چسبیدن به الفت و تشویق و سفارش یکدیگر به آن بود» (نهج البلاغه/ خطبه 192). یعنى از تفرقه و پراكندگى اجتناب ‏ورزیدند و بر الفت و همگامى همت گماشتند و یكدیگر را برآن توصیه كردند. و در جاى دیگر ایشان وحدت را سبب قوت ‏و قدرت و رفع نابسامانى‏هاى امت دانسته‏اند: «فانه لم یجتمع قوم قط على امر واحدالااشتد امرهم و استحكمت عقدتهم... لم‏یمتنع قوم قط الا دفع الله عنهم العلة، وكفاهم جوائح الذلة و هداهم الى معالم ‏الملة‏» به طور قطع تاكنون ملتى بر آرمان‏ خاصى وحدت پیدا نكرد، مگر آن كه قدرت‏ گرفت و همبستگى آنان قوت یافت و هیچ ‏ملتى قدرت و عزت نیافت مگر آن كه خداوند نابسامانى را از آنان برداشت و بلاى ذلت را از آنان دفع نمود و آنان را به نشانه‏ هاى دین‏ راهنمایى كرد.

4 - وحدت ملى پشتوانه اجراى حق وعدالت

فقدان اتحاد و وحدت در هرجاى جامعه ‏باعث هرج و مرج در آن نظام مى‏گردد و هنگامى كه هرج و مرج و ناامنى در كشور حاكم گردد، اجراى حق و عدالت میسر نخواهد بود. حضرت على‏علیه السلام مى‏فرمایند: «فقلنا: تعالوا نداوى، لایدرك الیوم باطفاءالنائره و تسكین العامة حتى یشتد الامر ویستجمع، فنقوى على وضع الحق‏فى‏مواضعه؛ گفتیم: بیایید چیزی را که امروز (به آسانی) قابل دسترسی نیست با خاموش کردن آتش فتنه و فرونشاندن خشم عموم درمان کنیم تا کارها به سامان رسد و انتظام یابد، آن گاه بتوانیم حق را در جای خود قرار دهیم‏» (نهج البلاغه، نامه 58).
هیچ عاقلى از تفرقه و اختلاف تمجید و طرفدارى نمى‏كند، آرمان وحدت از آرمانهاى ‏فراجناحى فراملیتى، فرامذهبى و آرزوهاى بین‏المللى جامعه بشرى است. در دنیاى تشیع، عالم اسلام، مستضعفان و كل بشریت، همه در اعماق ‏فطرت از جنگ و جدال و دوگانگى و اختلاف و تفرقه و خصومت نفرت دارند و خواهان ‏همفكرى و همگرایى و همكارى و ارتباط و تعاون هستند. در اینكه شیطان بزرگ و شیاطین داخلى و انگیزه‏ هاى شیطانى، عامل اصلى تفرقه و جدایى فرزندان قرآن و اسلام است و سیاستهاى فرعون برنامه‏ ریزى و جهت ‏بخشى و اجرا و نظارت و تحكیم و تقویت‏«مبانى‏»، «روشها» و «انگیزه‏» هاى اختلاف را بر عهده دارد، هیچ مسلمان ‏بیدار و هوشیارى تردید ندارد. گویى وحدت «آرمان شهرى‏» است كه گرد و غبار جاه‏طلبى، جهل و غرور و ... جاده و مسیر آن را پوشانده است گویى اتحاد فرزندان اسلام، مدینه فاضله آسمانى است كه پرواز هواپیماها و اقمار زمین ‏بدانجا لغو شده است و شاید هم اتحاد «جزیره‏»ى سعادت بشریت است كه كشتى‏ها و ناخدایان زمینى هنوز آن را كشف نكرده‏اند. حقیقت این است كه خداى مهربان سمت ‏و سو و راه و رسم دستیابى به وحدت را به ما آموخته و عطش دستیابى به این‏«آب حیات‏» را در درون ما به ودیعت نهاده است.
بشنو از نى چون حكایت مى‏كند*** از جداییها شكایت مى‏كند
قرب و رضاى الهى مقصد اعلاى جامعه بشرى و عشق حق‏پرستى نیروى حركت مقدس‏انسانى است. انسان در پرتو «ایمان‏» به «عبادت‏» مى‏رسد و در سایه عبادت ‏به «تقوا» دست مى‏یابد و ایمان و تقواى الهى محور اصلى وحدت اجتماعى است. عبادت «الله‏» زیربناى «آزادى‏» از زنجیرهاى جهل و جور و جیره است و بدون ‏ایمان قرآنى و تقواى الهى، بشر در زندان معروف «زر و زور و تزویر» مى‏میرد. از دیدگاه اسلام و تشیع، «قرآن‏» كتاب راهنماى وحدت و هماهنگى و معرفت و محبت ‏اهل بیت(ع) محور و مدار حركت اجتماعى است. در قلمرو تفكر و اندیشه، «ایمان‏» حبل‏ المتین یگانگى جامعه بشرى است. (واعتصموا بحبل الله جمیعا و لا تفرقوا؛ و همگی به رشته الهی در آویزید و پراکنده نشوید، آل عمران/ 103). ایمان واحد، قرآن واحد و رهبرى واحد اضلاع مثلث «وحدت‏» است. وحدت تنها در سایه جهان‏بینى مشترك، قوانین مشترك ورهبرى مشترك امكان‏پذیر است و این سه عامل بزرگ اتحاد جهانى از آسمان فرود آمده و خداى جهان‏آفرین آن را در اختیار بشر قرار داده است و سرانجام هم، انسانها، با ایمان و عبادت الهى و پذیرش قرآن و حكومت جهانى‏ حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف پیش ‏نیازهاى «وحدت جهانى‏» را فراهم‏ مى‏آورند.

راهكارهاى تقویت وحدت اسلامى

سخن گفتن از وحدت و شعار طرفدارى از آن و برگزارى سمینار و كنفرانس و دیدار برادران شیعه و سنى و آمد و شد طلاب و دانشجویان و گفتمان وحدت اسلامى با كسانى كه استقلال فكر و اندیشه ندارند و دیگران به جاى آنان فكر مى‏كنند راه به جایى نمى‏برد. به نظر می رسد راهكارهاى وحدت عبارتند از:
1- برگزارى برنامه‏ هاى گفتگوى علمى بین عالمان متعهد و مستقل شیعه و سنى درمورد اختلاف ‏نظرهاى فقهى و سیاسى مثل ربا، كنترل موالید، موسیقى، حد و مرز ارتباط با كفار و ... ،
2- برگزارى سمینارهاى همفكرى در زمینه چگونگى مقابله با فرهنگ مهاجم غربى ‏بین حوزه و دانشگاه،
3- تاسیس نهادى حوزوى و نه دولتى براى نظارت و كنترل برداشتهاى نادرست و جلوگیرى از تحریف معنوى قرآن و سنت،
4- تاسیس مركزى براى شناخت و معرفى دقیق اهل بیت(ع) و شبهه‏ زدایى از زندگى آنان و جلوگیرى از تحریف سیماى عترت(ع)،
5- گسترش فرهنگ انس با قرآن و حدیث‏ به جاى مسابقات‏ فوتبال و شطرنج و ... در میان قشر جوان و نوجوان،
6- اهتمام به خودسازى و تقویت مساجد و نماز و زیارت و توسل و دعا و عبادت،
7- دفاع از آزادى اندیشه و بیان در چارچوب قرآن و سنت و مقابله با توهین و تحقیر دین و انبیاء و اصول تفكر اسلامى،
8- حمل گفتار و رفتار مؤمنین بر صحت و پرهیز از اتهام بیجا و طى‏ مراحل امر به معروف و نهى از منكر در جامعه اسلامى،
9- تفاهم و گفتگو باواژه‏ ها و اصطلاحات فرهنگ اسلامى و خوددارى از حضور و شركت در مجامعى كه با اصطلاحات و فرهنگ غیرمكتبى در مورد اسلام و مسلمین سخن مى‏گویند،
10- احیاى ‏روحیه خودباورى و نفى غربزدگى حاكم بر اغلب جوامع اسلامى،
11- خرافه‏زدایى و پاك‏سازى فرهنگ دین‏باوران از خرافه و دروغ و پیرایه‏ هاى تفرقه‏ انگیز،
12- افزایش ارتباطات و دید و بازدید علمى بین حوزه و دانشگاه و مراكز فرهنگى‏دنیاى اسلام،
13- توجه به دشمن اصلى و مقابله با وابستگان فكرى، سیاسى و افشاى مزدوران كفر جهانى در دنیاى اسلام،
14- معرفى تلاشهاى وحدت‏ آفرین انبیاء و معصومین(ع) و اسوه‏ هاى وحدت اسلامى به نسل جوان دنیاى اسلام و امثال این ‏اقدامات راهكارهاى وحدت و استقرار اخوت اسلامى است. براى تحقق وحدت، گروهى از ما در عقیده و برخى در عمل، جمعى هم در هر دو بخش، گروهى از مسلمانان جامعه ‏ما به خداشناسى بیشتر نیاز دارند و گروهى دیگر به مردم‏شناسى. خداشناسى عامل ‏تقویت توحید عملى است و مردم‏شناسى زمینه توفیق در عدالت اجتماعى. شرك عقیدتى ‏به ظلم اجتماعى مى‏انجامد و ظلم به كفر. قرب به خدا عامل اصلى وحدت انسانهاست ‏و تقرب به آمریكا و شیطان با آرمان بلند تقریب بین مذاهب اسلامى و اتحاد عالم ‏اسلام فرسنگها فاصله دارد.